Gorące wiadomości

Pochodzenie człowieka - rewolucyjne odkrycie

Dwa gatunki hominidów - Homo habilis i H. erectus - nie pochodzą jeden od drugiego. Żyły one obok siebie w Afryce Wschodniej przez niemal pół miliona lat - wynika z badań skamieniałości z Kenii, o czym informuje najnowszy numer "Nature". Dwie nowe skamieniałości, opisane w "Nature" stawiają w nowym świetle nadal mało jasny, ale ważny okres prehistorii ludzi za czasów początków naszego własnego rodzaju, Homo.

Skamieniałości te odkryto w ramach projektu Koobi Fora Research Project, realizowanego przez międzynarodowy zespół naukowców kierowanych przez Meave i Louise Leakey. Znaleziono je w 2000 r. w rejonie Ileret, na wschód od jeziora Turkana. Ewolucję człowieka w ciągu ostatnich dwóch milionów lat przedstawia się często jako następowanie po sobie trzech gatunków: Homo habilis i Homo erectus oraz Homo sapiens.

Homo erectus pojawił się niecałe 2 mln lat temu. Homo erectusa powszechnie wskazuje się jako pierwszy gatunek, przypominający pod wieloma względami ludzi współczesnych, choć o mniejszym mózgu. Do typowo "ludzkich" cech H. erectus należą: powiększona pojemność puszki mózgowej, beczkowaty kształt klatki piersiowej, budowa nosa, proporcje kończyn oraz powiększenie rozmiarów ciała.

Uważa się go jednocześnie za pierwszego hominida, który opuścił Afrykę, docierając do Europy, Azji, Chin i na Jawę.

Z kolei Homo habilis (dosłownie - "człowiek zdolny, zręczny") pojawił się w Afryce wschodniej ok. 2,5 mln lat temu. Przed 40 laty uznano go za najwcześniejszy gatunek naszego rodzaju (Homo), choć ostatnio pojawiły się co do tego wątpliwości. Jak czytamy na stronach www.ewolucja.org, pogląd, że H. habilis jest pośrednim ogniwem pomiędzy stosunkowo prymitywnymi australopitekami a bardziej zaawansowanym Homo erectus, generalnie uznaje się za poprawny. Przyjmuje się jednak, że gatunki te nie stanowiły jednej progresywnej linii ewolucyjnej.

Nowe, opisane w "Nature" skamieniałości, są ważne dla teorii ewolucji naszych przodków, ponieważ oba mają stosunkowo podobny wiek, a ich cechy fizyczne stanowią wyzwanie dla dotychczasowych teorii na temat rodowodu człowieka.

Jedna ze skamieniałości to kość szczęki Homo habilis. Jej wiek określono na 1,44 mln lat. Jest ona młodsza od znanych do tej pory skamieniałości tegoż gatunku. Takie stosunkowo młode znalezisko świadczy o tym, że Homo habilis i Homo erectus żyły obok siebie w Afryce Wschodniej przez niemal pół miliona lat.

- Ich współistnienie sprawia, że mało prawdopodobna jest ewolucja Homo erectus z Homo habilis - wyjaśnia Meave Leakey, jedna z autorek tekstu. Obecnie naukowcy sugerują, że początki obu tych gatunków musiały sięgać okresu pomiędzy 2 a 3 mln lat temu. Znanych jest niewiele skamieniałości naszych przodków z tego okresu.

- Fakt, że przez tak długi czas oba istniały jako oddzielne gatunki, pozwala sądzić, że każdy z nich zajmował własną niszę ekologiczną, dzięki czemu unikały bezpośredniego współzawodnictwa - dodała badaczka.

Druga, znaleziona w tej samej okolicy Kenii północnej skamieniałość, to doskonale zachowana czaszka Homo erectus sprzed około 1,55 mln lat. - Uderzająca jest jej wielkość - zauważa inny autor publikacji, Fred Spoor. - To najmniejszy Homo erectus wśród tych, które dotąd znaleziono.

Naukowcy zwracają uwagę na zróżnicowanie gabarytów wschodnioafrykańskich skamieniałości Homo erectus - począwszy od drobnej, najnowszej czaszki, po wielki okaz odkryty wcześniej w wąwozie Olduvai w sąsiedniej Tanzanii. To zróżnicowanie jest niemal silniejsze niż zróżnicowanie obserwowane u współczesnych goryli, u których samce są o wiele większe od samic. - Nowa skamieniałość z Kenii pozwala sądzić, że - wbrew powszechnemu przekonaniu - to samo mogło się odnosić do Homo erectus - zauważa inna badaczka, Susan Anton.

Ponieważ silny dymorfizm płciowy uważa się za cechę prymitywną, można wnioskować, że Homo erectus był nam mniej bliski, niż wcześniej sądzono.

Opublikowano: 2007-08-15

Źródło: Onet.pl


Zobacz więcej wiadomości



Żaden Czytelnik nie napisał jeszcze swojego komentarza. Napisz swój komentarz