Artykuł

Marcin Jurczyk

Marcin Jurczyk

Formy pracy terapeutycznej z osobami zaburzonymi psychicznie w Środowiskowym Domu Samopomocy w Zawierciu


Środowiskowy Dom Samopomocy w Zawierciu jest placówką oferującą stacjonarną pomoc psychiatryczną i rehabilitację społeczną w różnych postaciach osobom leczonym psychiatrycznie oraz pomoc wszystkim przeżywającym stany kryzysowe lub będącym w okresie nasilonego stresu jak również osobom niepełnosprawnym intelektualnie.. Podstawowym i nadrzędnym celem Ośrodka jest przywracanie osób chorych do pełnienia podstawowych ról społecznych. Aby cel ten zrealizować, ŚDS oferuje domownikom cztery kategorie usług: wyżywienie, terapię zajęciową, praca socjalną, pielęgnację oraz trening umiejętności życiowych.

Terapia zajęciowa to zespół czynności o charakterze interakcyjnym (zespołowym), które mają na celu przywrócenie choremu sprawności psychicznej oraz fizycznej. Terapia zajęciowa w stosunku do osób przejawiających zaburzenia psychiczne usprawnia fizycznie (np. choreoterapia) oraz psychicznie (rozwijanie zdolności interpersonalnych), ćwiczy koncentrację, podnosi poczucie własnej wartości, aktywizuje do działania, rozwija poczucie odpowiedzialności, jak również skłania chorego do aktywności własnej poprzez rozwijanie m.in. swoich zainteresowań. Trening umiejętności życiowych sprzyja głównie rozwijaniu czynnościami życia codziennego m.in. utrzymywania porządku w swoim najbliższym otoczeniu i zwracania uwagi na własny wygląd jak również na nauce podstawowych czynności społecznych. Środowiskowy Dom Samopomocy oferuje swoim domownikom różne formy terapii zajęciowej tj. muzykoterapię (terapeutyczne oddziaływanie muzyki), choreoterapię (terapia ruchem), biblioterapię (podopieczni słuchają czytanego głośno przez terapeutę opowiadania poruszającego różne wątki z życia człowieka), arteterapię (terapia poprzez sztukę), ergoterapię (leczenie poprzez pracę oraz rekreacyjne spędzanie czasu), ludoterapię (terapia zabawą) oraz silwoterapia (spacery, wycieczki, wyjazdy).

Program rehabilitacyjno-terapeutyczny przewiduje także udział domowników w treningach umiejętności społecznych: higienicznym, edukacyjnym, rozwiązywania trudnych sytuacji międzyludzkich, kulinarnym, asertywności, kontaktów interpersonalnych.

Dużym zainteresowaniem cieszą się imprezy towarzyskie typu obchodzenie imienin, urodzin, spotkania z zaprzyjaźnionymi placówkami. Kontakty z zaprzyjaźnionymi placówkami to szeroko rozpowszechniona forma ludoterapii w ŚDS. Częste spotkania pozwalają na zawieranie znajomości, przyjaźni, poznawanie nowych ludzi. Przyjaźnią się z osobami niepełnosprawnymi z 15 innych domów z całego województwa śląskiego, a także z Środowiskowego Domu Samopomocy w Sędziejowicach.

Bardzo lubiane przez podopiecznych są wszelkiego typu konkursy, gdyż oprócz możliwości wykazania się, rywalizacji, są to imprezy najczęściej nagradzane drobnymi upominkami, co stanowi przez domowników szczególnie lubianą formę motywacji. Domownicy chętnie uczestniczą w wycieczkach do lasu, w spacerach po parku. Wielką atrakcją są dla nich coroczne wyjazdy na turnusy rehabilitacyjne, dzięki którym mogą poznać odległe zakątki nasze go kraju. Są osoby, które dzięki wyjazdowi na turnus rehabilitacyjny pierwszy raz w życiu widziały morze. Domownicy chętnie biorą udział w imprezach kulturalnych typu wyjście do kina i teatru. Dużym powodzeniem wśród mężczyzn cieszy się praca w warsztacie stolarskim. Tutaj pod okiem terapeuty zajęciowego powstają wspaniałe prace: drewniane kwietniki, koty-wieszaki, baranki-krzesła, stolnice, deski do krojenia, płaskorzeźby i wiele innych. Najbardziej lubianą formą arteterapii są prace rękodzieła, gdy np. wykonuje się świąteczne stroiki, które będą wykorzystane do przystrojenia stołów lub wieńce na Święto Zmarłych. Uczestnicy zdają sobie wtedy sprawę jak bardzo potrzebne jest to, co robią.

Zajęcia z arteterapii są także bardzo lubiane. Domownicy bardzo chętnie rysują, malują, wyklejają wykorzystując różne techniki pracy. Pracują pod okiem terapeuty lub jednej z domowniczek, która jest bardzo uzdolniona plastycznie. Jeśli chodzi o ergoterapię, to podopieczni mają nieustanną możliwość uczestniczenia w niej; wszystkie prace porządkowe podopieczni wykonują sami; opiekują się zwierzętami, z którymi kontakt pozytywnie wpływa na samopoczucie, a także na rozwój poznawczy i emocjonalny. Domownicy pomagają również kucharce w przygotowywaniu posiłków oraz dbają o wygląd jadalni, gdyż pełni ona po posiłkach rolę świetlicy. W świetlicy podopieczni oglądają TV i filmy video, czytają książki, przeglądają prasę. W ramach egroterapii domownicy uprawiają ogródek warzywny, a w ogrodzie (parku) sadzą drzewa i dbają o skalniak wokół oczka wodnego.

Treningi umiejętności społecznych obejmują umiejętności ze wszystkich sfer życia potrzebnych do samodzielnego funkcjonowania. Ich tematyka, kolejność zastosowania i dynamika pracy jest dostosowana do indywidualnych potrzeb każdego domownika.

W Środowiskowym Domu Samopomocy kultywowane są tradycje świąteczne. Wszyscy bardzo chętnie uczestniczą w tej formie terapii. Już do tradycji należy porządkowanie grobów zmarłych osób samotnych, podopiecznych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej.

W Środowiskowym Domu Samopomocy wszystkie osoby uczestniczące są motywowane do aktywnego udziału w terapii zajęciowej odpowiednio dobranej do wieku, płci, możliwości i chęci domownika. Domownicy nie są zmuszani do żadnej z form terapii, lecz jedynie motywowani. We wszystkich pracach, które wykonują domownicy, uczestniczą również terapeuci. Uczestnik może być biernym obserwatorem lub aktywnym uczestnikiem.

Środowiskowy Dom Samopomocy ma za zadanie pomagać ludziom z zaburzeniami psychicznymi w trudnym przechodzeniu od leczenia szpitalnego do normalnego życia. Osoby z zaburzeniami psychicznymi powinny mieć łatwy dostęp do usług społecznych i pomocy niezbędnej do życia w środowisku rodzinnym i społecznym. Oferowanie przez ŚDS wiele różnorodnych form terapii zajęciowej, jest bardzo korzystne, ponieważ każdy domownik może wedle swojego uznania wybrać sobie zajęcie, które go interesuje i które będzie chętnie wykonywał.



    Autor jest pedagogiem. W roku 2008 ukończył studia magisterskie w Instytucie Pedagogiki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie na kierunku pedagogika o specjalności resocjalizacja z wynikiem bardzo dobrym. Główne zainteresowania: pedagogika, psychologia, penitencjarystyka, psychopatologia.




Opublikowano: 2011-03-20



Oceń artykuł:


Ten artykuł nie ma jeszcze żadnych komentarzy. Skomentuj artykuł